ئەو رەڤینا ب دووماھی نەھاتی (زیندانا حارسیێ)

ئه‌حمه‌د زاویته‌یی
(حارسی)یێ ژناڤدا، وه‌كی كۆمرێ یه‌ نه‌ وەكی زیندانێ.. شه‌شسه‌د گرتی د جه‌مه‌لونه‌كا مه‌زن ڤه‌ پێكڤه‌ جگارا دكێشن، ئه‌ز چ "جگار نه‌كێشا" ژبلی خۆ نابینم.. نۆزا كی بوو فه‌توا دایه‌ من، كو كێشانا جگارێ حه‌رامه‌، دا نوكه‌ نه‌ جگاركێش بم و مفای ژ كێشانا جگارێ وه‌رنه‌گرم، وه‌كی ڤان گرتییا..؟!  ڤیابا نوكه‌ ئه‌ز ژی وه‌كی ڤان جگاركێش بام..

ئه‌ز نه‌ جگاركێشم به‌لێ بێهنا من، یا دكێلا ڤان هه‌می جگاركێشا دئینیته‌‌ ناڤ سینگێ من، هه‌تا ڕۆندك ژ چاڤێت من ئیناین، ل ڤێرێ جیاوازی دناڤبه‌را جگاركێشی و نه‌جگاركێشی دا نینه‌، هه‌می دناڤ دكێلا جگارادا دبه‌رزه‌نه‌، جیاوازی بتنێ جگاركێش خۆشی یێ پێ دبه‌ت و یێ دی پێ كاریگه‌ر دبیت.. 

ئه‌ڤ هۆله‌ ژ عه‌ردی هه‌تا بلنداهی دوو میترا یا ب بلوكێت چیمه‌نتوویێ هاتی یه‌ ئاڤاكرن، پشتی دوو میترا وه‌كی قه‌فه‌سه‌كا ئاسنی یه‌،‌ شیشكێت ئاسنی بلند دبن، هه‌تا دگه‌هته‌ تۆتیای كو بانێ هۆلێ (جه‌مه‌لون)یێ پێ هاتی یه‌ گرتن..

هه‌فتی یا دویماهی یێ ژ سالێ، سەرمایه‌كا دژوار گه‌ل خۆ د ئینیته‌ به‌غدا، زڤستان تێدا هێزا خۆ نیشامه‌ده‌ت، د قه‌فه‌سه‌كا ڤه‌كری دا ل گه‌ل بایێ ژ ده‌رڤه، بێی چ گه‌رماتی هه‌بن دناڤ هۆلێ دا ژبلی گه‌رماتی یا له‌شێ گرتییا، و ئه‌و گه‌رماتی یا خودێ دكه‌ته‌ رزق ژ هاتن و چوونا گرتی یا ژ سه‌ری هه‌تا بنێ جه‌مه‌لونێ..

ژمارا گه‌له‌ك‌ یا سه‌ربازێت گرتی، و ئه‌و قه‌ره‌بالغا هاتن و چوونا سه‌ربازا دناڤ جه‌مه‌لونێ دا، و ئه‌و تۆزا ژ عه‌ردی رادبیت و دكێلا جگارا، دشیا سەاڕمایا زڤستانێ هنده‌ك جارا لابده‌ت.. ئه‌ڤه‌ دناڤ زیندانێ دا..

لێ ژ ده‌رڤه‌ی زیندانێ، عیراق عیراقا دویماهیكا ساڵا 1990 یه‌، وبه‌حسێت خۆش یێت هه‌ین، كو دێ ئه‌مریكا دگه‌ل سیهـ ده‌وله‌تێت دی لێده‌ت و ئه‌گه‌ر عیراق دشه‌رێ خۆ یێ هه‌شت سالان دگه‌ل ئیرانێ سه‌ركه‌فت بیت، ودیسان دشه‌رێ خۆدا دژی كوردا، و كریارێت ئه‌نفالێت ڕه‌ش ژی بۆ چووبنه‌ سه‌ر، د به‌رزه‌كرنا 182 هزار سڤیلان دا، و خرابكرنا 4 هزار گوندان دا، و دیسان هه‌كه‌ دداگیركرنا كوێتێدا و گرێدانا وێ ب عیراقێ ڤه‌ وه‌ك پارێزگه‌ها نۆزدێ سه‌ركه‌فت بیت، لێ سه‌ركه‌فتنا وێ ڤێ جارێ جهێ گۆمانێ یه‌، و هه‌می یێ ل چاڤه‌ڕێیه‌كا بتڕس كا دێ چ ڕوی ده‌ت، و كا دێ كاودان به‌ره‌ف كیڤه‌ چن؟!

لێ ئه‌م دزیندانا حارسی یێ ڤه مه‌ های ژچ نینه،‌ ب تنێ ڕه‌وشا مه‌ ل ڤێڕی و دڤێ جه‌مه‌لونێ ڤه‌، ‌و خوزی یا ڕادهێلین تشته‌ك روی بده‌ت ژڤێ زیندانێ بده‌ركه‌ڤین، چ مه‌ ده‌ربێخن به‌نه‌ چه‌په‌رێت شه‌ڕی و مرنا بێگۆمان ل وێرێ!! ئان ژی ده‌ركه‌تنا مه‌ ژڤێرێ ده‌لیڤه‌یه‌كا دی یا ڕه‌ڤێ بده‌ست مه‌ڤه‌ بێخیت، ڕه‌ڤینه‌كا به‌رەف باكوری ئه‌و باكورێ نوكه‌ بۆ مه‌ بوویه‌ هزره‌ت.. هزر و خه‌مێت مه‌ ئه‌ڤه‌ نه‌، نه‌ ئه‌وه‌ كا دێ كی ل كێ ده‌ت، و كی دێ سه‌ركه‌ڤیت ئان كی دێ تێ چیت..

ئه‌ز هه‌وجه‌ی بایه‌كێ پاقژێ بهێزم بێت و ل ڤێ قه‌فه‌سا ڤه‌كری بده‌ت، دا دوكێل و تۆزێ ببه‌ته‌ ژ ده‌رڤه‌، و من بهێلیته‌ د سەڕمایا ڤێ جه‌مه‌لونێ دا بلا ژ سەڕما دا بمرم، نه‌ دناڤ دكێلا جگارادا بخه‌ندقم..

ئه‌ز یێ خۆ نێزیكی دیوارا دكه‌م، و دسه‌ر مندا نیڤا دیوارێ ڤه‌كری دگه‌ل ژ ده‌رڤه‌، و یێ گرتی ب شیشكێت ئاسنی، دویر ژ سه‌نته‌رێ جه‌مه‌لونێ، و قه‌ره‌بالغا هاتن و چوونا گرتییا، دیوار جهێ هه‌لبژارتی بوو ژلایێ من ڤه‌ دناڤ زیندانا حارسی یێ دا ل به‌غدا.. 

به‌ری بێمه‌‌ زیندانا حارسی یێ، سێ ڕۆژ من‌ ل زیندانا (غه‌زلان) ل میسل بۆراندن، پاكیتێت پسكێتا دگه‌ل یێت پرته‌قالا، دانه‌كی سپێدێ دانه‌كی ئێڤاری‌ دئینانه‌ دزیندانێ ڤه‌ بۆ فرۆتنێ دا گرتی بۆ خۆ بكڕن، ئه‌و پارێت فمن بۆ رێكا ڕه‌ڤینێ تێرا هندێ نه‌دكر دزیندانێ ڤه‌ پسكێته‌كێ و پرته‌قاله‌كێ هه‌می سپیده‌هی یا بكڕم، بتایبه‌ت ئه‌گه‌ر مانا من ل ڤێرێ درێژبوو، دڤیا ئه‌ز خۆ دگه‌ل ڤێ ڕه‌وشی بگونجینم و دگه‌ل وی پارێ دبه‌ریكا من دا هه‌ی..

ئه‌ز یی چاڤه‌رێی ده‌رگه‌هی مه‌ خۆدانێ پسكێت و پرته‌قالا بێته‌ ژۆر، برسێ ئه‌ز یێ نه‌چاری هندێ كریم..  ئه‌ڤه‌ هات، هه‌روه‌كی ل غزلان، بتنێ پرته‌قال و پسكێتن، گرتییا كره‌ غار و چوونێ، دناڤ‌ ڤێ قه‌ره‌بالغێ دا ئه‌ز نه‌شێم بگه‌همێ، ئه‌ز نه‌چاربووم خۆ ژێ دویر بێخم و ل كوژی یه‌كێ جه‌مه‌لونێ بتنێ به‌رێ خۆ بده‌مه‌ دیمه‌نی.. حه‌تا پرته‌قاله‌ك ئان پسكێته‌ك بگه‌هیته‌ ته،‌ دڤێت ته‌ ئارامی هه‌بیت و خۆ ڕابگری، و هنده‌ك پاره‌ ژی دبه‌ریكا ته‌دا هه‌بن..

سه‌باره‌ت ڤه‌خارنێ، ل دویماهی یا جه‌مه‌لونێ ل قورنه‌تێ ڕاستێ، بۆری یێت ئاڤ ڤه‌خارنێ یێت دهه‌ین، دبندا وه‌كی ده‌ریاچوكه‌كا میزا زیندانی یا، یا چێبووی، ئه‌و كونێت خارێ یێت ڤێ ده‌ریاچوكێ دبه‌نه‌ ژ ده‌رڤه‌ تێرا هندێ ناكه‌ت میزا گرتییا خرێ ده‌ربێخیت، ڤێجا دڤێ ده‌ریاچوكێ دا خڕ دبیت، گرتی خۆ دویر دئێخن ژڤی قورنه‌تی بتنێ هه‌كه‌ بۆ میزتنێ بێنێ، ئه‌ڤ قورنه‌ته‌ بتنێ یێ ڤاڵایه‌ ژگرتییا، لێ هه‌رسێ قورنه‌تێت دی تژینه‌..

بۆ ده‌سئاڤا ستیر، من پرسیار ژ گرتییه‌كێ به‌ری خۆ كر، گووت: "هنده‌ك ته‌والێت ژ ده‌رڤه‌ی زیندانێ نه،‌ رۆژی جاره‌كێ رێكێ ده‌ن زیندانی بچنه‌ ده‌ستئاڤا ستیر، ڤیجا دڤێت گرتی ل ڤێرێ خۆ بگونجینیت، بتنێ جاره‌كێ بچیته‌ ده‌سئاڤا ستیر".  
كێم خارن دێ یا هاریكار بیت كو جاره‌كی بتنێ بچینه‌ ده‌سئاڤا ستیر، و ده‌ستئاڤا زراڤ هندی ته‌ بڤێت نه‌ ئارێشه‌یه‌، ئه‌و قورنه‌تێ ل وێرێ هندی گرتی بڤێت دێ شێت ل وێرێ میزیت..

هندی ل ڤێرێ دێ شێن خۆ بگرن بۆ 24 ده‌مژمێرا، ب هه‌ر رێكه‌كا هه‌بیت، ئه‌ڤه‌ ئه‌و ماوه‌یه‌یه‌ یێ ئینزباتێ له‌شكه‌ری دانای بۆ مانا ل ڤێرێ بۆ سه‌ربازێت گرتی، ل دیف به‌رنامه‌ی نابیت چ سه‌رباز پتر ژڤی ماوه‌ی بمینه‌ ل ڤێ زیندانێ، دڤێت بێنه‌ هنارتن بۆ یه‌كه‌یێت وان یێت له‌شكه‌ری ژ ده‌رڤه‌ی زیندانا حارسی یێ..

من گۆمان هه‌بوون وه‌ختێ سه‌ربازا به‌حسێ خرابی یا زیندانا غه‌زلان و حارسی یێ دكر، د سزادانا سه‌ربازێت سه‌رپێچكری یان یێت ره‌ڤی دا، لێ نوكه‌ بۆ من دیار بوو وه‌سانه‌ وه‌كی وان دگووتی و خرابتر.. ل ڤێرێ سزادان و بێقیمه‌تكرنا سه‌ربازی، یێ بوویه‌ هونه‌ره‌كێ تایبه‌ت‌ د ده‌ستێ ئینزباتێن له‌شكه‌ری دا.. گه‌له‌ك ب ڕژدی دئێته‌ جێبه‌جێكرن..

"حارسی یه"‌ یا سێ رۆژێت زیندانا غه‌زلانی ژبیرا من دبه‌ت، پیساتی یا وێ، پوسیده‌یا وێ، ته‌نگاڤی یا وێ، به‌رنامێ وێ یێ سزادانێ، ژ لێدانا ڵامێت گرتییا، لێدانا پێهنا، لێدانا ب كێبڵا، بێ قیمه‌تكرنا سه‌ربازا.. یا وان سه‌روچاڤێت پوسیده‌ و دئێنه‌ ره‌زیلكرن یێت گرتییا ژبیرا من دبه‌ت، وان سه‌رۆچاڤێت به‌خری و ئه‌نی گرێ و تۆره‌ یێت ئینزباتا ده‌مێ گرتییا دقۆتن ژبیرا من دبه‌ت.. 

پێشوازی یا به‌رامبه‌ر ده‌رگه‌هێ زیندانا حارسی یێ، و چوونا دناڤ زیندانێ دا، وه‌ل من كر ئه‌ز زیندانا غه‌زلانی ژبیر بكه‌م، ئه‌م نوكه‌ و پشتی 31 ساڵا ژوێ مێژوویێ.. ئه‌ڤ 31 ساڵه‌ نامینن، وه‌ختێ ئه‌ز هزرێت حارسی یێ دكه‌م..

مانا من ل غه‌زلانی پتر ژ 24 ده‌مژمێرا كێشا، درێژ بوو هه‌تا سێ ڕۆژا، و ل حارسی یێ كێشا هه‌فتی یه‌كێ، هه‌رجارا جه‌مه‌لون ڤاڵا دبوو ژگرتی یا هه‌می سپێده‌هی یا، من خۆ بتنێ دیت ئه‌ز دمام! هه‌تا ئێڤاری دا شه‌شسه‌د گرتی یێ دی ئینن، مه‌فره‌زه‌ ل هه‌می جهێت وه‌لاتی دانای بوون دا سه‌ربازێت سەر‌پێچیكری یان یێت ره‌ڤی‌ بگرن بینه‌ ڤان زیندانا، بارا زیندانا حارسی یێ ژڤان گرتی یا هه‌ر رۆژ شه‌شسه‌دبوون، هه‌ر شه‌شسه‌د سپێدی زوی دهنارتنه‌ یه‌كه‌یێت وان یێت له‌شكه‌ری.. و دا بتنێ مینم دا باش دسه‌روچاڤێت گرتی یێت نوی فكرم، كو هه‌ر ئێكی ژوان هزار و ئێك ئاهـ و خه‌م چیرۆكێك جوودا جوودا هه‌بوون..

ھێژ یا مایی..

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
ڵاما من ئه‌وا هێشتا شه‌ق ڤێدكه‌ڤن (1).
http://www.rwangauraxna.com/ba/detail.aspx?IDNews=2959
ڕه‌ڤین ژ قوتابخانێ.. (2).
http://www.rwangauraxna.com/ba/detail.aspx?IDNews=2991
وه‌ختێ شه‌ق دبنه‌ كه‌لتوور.. (3).
http://www.rwangauraxna.com/ba/detail.aspx?IDNews=3014
باران و برین.. (4)
http://rwangauraxna.com/ba/detail.aspx?IDNews=3063
بۆچی ئه‌ز هاتمه‌ سزادان؟! (5)
https://www.facebook.com/groups/rwangeurexne/permalink/3960607747310765
شارستانیه‌تا شه‌ق و پێهنا (6)
http://www.rwangauraxna.com/ba/detail.aspx?IDNews=3234