(ئازادی) و (گلێشێ) خوە...؟!

2 مانگ پێش ئێستا

كوڤان حسێن
دناڤبەرا ئازادیێ و بەرئەلایێ ‌دا، دبیت بەس تێگەهشتن بیت. زورن ئەو مللەتێن باجێن مەزن داین هەتا ئازاد بوین و نیرێ‌ بن دەستیێ‌ لادای و ئازادی ماركەكا دیار نینە و بۆ هیج ملەتەكێ ‌ناكەڤیتە بن هیچ فیلتەرەكێ‌ ژی. ئانكو ئازادی لهمشتەكا دژوارە و دبیت تەمەت باشی و چاكیا خوە هندە دەر ئاڤێژتێن خراب و نە بدلێ‌ هیچ مللەتەكێ‌ دگەلدا هەبن. هیچ مللەتەك نینە ب هەمی ئاوایی ژ ئازادیێ‌ رازی، نەمازە ل پرسێن جڤاكی و كەسوكیدا.
ئەڤە ئەوروپایە تژی كەڤلێ‌ خوە ئاریشە دگەل ئازادیێ‌ هەنە، نەمازە لادانا گەنجا و بەربەلاڤبونا مادێن بێهوشكەرو توندبوونا نەژاد پەرستیێ‌. ئەڤە كوردن تازە مە پیچەكا ئازادیێ‌ یا دیتی و هێشتا دگەلەك واراندا ژی ئازادیا مە یان بگومانە یان یا كێمە ژ ئالیێ‌ سیاسی و چڤاكی ڤە. هەمی سالا وەختا دبیت دەمێ‌ ئاهەنگێن سەرسال و بیرەوەریێن گشتی، ژ یێن ئاینی بگرە تا یێن سروشتی. دێ‌ بینی چڤاكێ‌ مە ب ئازادی دابەشی چەندین دیتنا بوو. ئەم رادهێلین ئێك وەك دوژمنكاری و رەنگە هەتا گەفێن كوشتنێ‌ یێن نەپەنی ل ئێك دكین. ژبیرا خو دبەین چەندین بەرەبابێن مە ژ بۆ ئازادیێ‌ لبەر خودایە و شورەش كرینە، مال ویران بوینە و گەنج سێدارە شەهید بوینە. بێگومان ھەر بۆ ڤێ‌ ئازادیێ‌ بوو. ئەڤ ئازادیە دبیت هندەك ئالیی بۆ مە دلخاز نەبن یان هێشتا زوی بیت، لێ‌ هەر خوە لادانەكا مە ژڤێ‌ پاشڤەماینە ژ كاروانێ‌ مروڤایەتیێ،‌ نزانم ژ راست ئەم جڤاكەك هەژهەژوكین ب بایەكێ‌ یان ئاهنگەهێ‌ دێ‌ ستوینێن مە لەق لەقن و دبیت ژناڤبجین.
ئەگەر ئەڤە راست بیت ئەو بخوە ئەم چوینە و بابەت وەختە یان ژی جڤاكێ‌ مە هندە هشكە ب بەلاڤبونا (ستوریەكێ‌) یان دیتنەكێ‌ دێ‌ توشی زكچوونا رەوشتی بین. ئەڤە ئازادیە و هێشتا هندەك دبینن یا كێمە، ئانكو ئازادیی هەمی باشیێن خوە خولكێ‌ مروڤی گەش دكەتن مە ب چەرخا ژیان یا لبن دەستێ‌ سیستەمێن  ئولیگارشی و تیوگراتی و دكتاتوری بوراندی. ئەم ب تەمەت نوكە ئازاد نەبینە. دیارە ڤێ‌ ئازادیێ‌ خرابكاری هەنە بێگومان لێ‌ ب هەمی خرابكاریا خوە ڤە ژ (استبدایێ‌) باشترە.
باوور ناكەم جڤاكێ‌ كوردی هندە لاواز بیت دەما تێكەلی خەلكێ‌ بیت هندا ببیت. تنێ‌ شانازی بون بخوە دگەشەك ئازاددا دیار دبیت, كەسی و چڤاكی د ئازادیێ‌دا شیانا دەربرینێ‌ ژ خوە هەیە ب هەمی رەنگ و دیتنێن خوڤە. لهمشتا گلوبالیزمێ‌ ئێك پاكێجە و دابەش نابیت یان هەمی پێكڤە یان ژ یان وەك كوریا باكور و ئەفغانستانا تالیبان و تركمانستانا نوكە. بهێزترین مللەت ئەون یێن دڤێ‌ پرسێ‌دا بەشدار، ئەما یێن وەك مە بتنێ‌ (مستهلك) ژ راستی ژ شەرما دڤیا مروڤ بێدەگ بیت باشترە ژ شەهمزاریا دەستێن ڤالا.