هەرێما کوردستانێ د هاوکێشەیێن ئەمریکا و ڕوسیادا

خورشید ئەحمەد سورچی
پشتی کو ئەمریکا شیایی بسەر ئێکەتیا سوڤیەت بکەڤیت و سیستەمێ جووت جەمسەریا جیهانی بکەتە تاک جەمسەریی و هەر ئەو خودانا بڕیارێ بیتن و چ هێزەکێ لبەرسینگێ خونەبینیت، هەژموونا ئەمریکا زێدەتر بوو ب تایبەت ل ڕۆژهەلاتا ناڤین چونکی ڕوژهەلاتا ناڤین بوو گوڕستانا کۆمۆنیزمێ و کۆمەکا دەولەتێن نوی پەیدابوون ژ ئەگەرێ وێ گاپا کەفتیە ناڤ ئێکەتیا سوڤیەت، ئەمریکا پشتگیری و هەفکاریا ڕوژهەلاتا ناڤین ب دەرفەت زانی کو ڤێ دەڤەرێ بکەتە کوگەهەک بو دیموکراسیسکرنێ چونکی ئەمریکا ئەو هزر دکر کو ئێکەتیا سوڤیەت ئەلتەرناتیڤەک یێ هەی لەورا ئەمریکا زی دەست ب جێبەجێکرنا پڕوژێ خو کر.

پشتی ژناڤبرنا ڕژێما بەعس ئەمریکا قەوارەکێ سیاسی یێ سەربخو پێشکەشی کوردان کر و مەرەم ژڤی کاری ئەوبوو کو ئەمریکا هزرکر دعێراقێ دا سونی لبن هەژموونا تورکیا و سعوودیانە هەروەسا شیعی ژی دبن هەژموونا ئیرانێ دانە لەوڕا ب فەرزانی کو سەرنجێ کوردان بوخوبکێشیت بڤێ دیاریا بچیک، پشتی کو ل سالا ٢٠١١ ئەمریکا شەرعیەتا تاک جەمسەریا خو ژ دەست دا ئێدی ئەمریکا ب فەرزانی کو پێداچوونەکێ ب سیاسەتا خویا دەرڤە بکەت و پێکولا گوهوڕینا ئاراستێ سیاسەتا دەرڤە هەمبەر ڕوژهەلاتا ناڤین کر، چونکی ئەمریکا هەست ب ژ دەستدانا دەڤەرێ کر عێراق ئێک ژوان دەڤەران بوو کو ئەمریکا ترسا ژ دەستدانا وێ بوو پەیدابوو لەورا خونێزیک کرن ژ کوردان و کونکرێت کرنا بناغێ ڕیلەیشنێت خو دگەل هەرێمێ موکم کرن چونکی ئەمریکا هەست ب مەترسیا هەژموونا ئیرانێ و تورکیا و ڕووسیا ژی ب شێوەکی نەڕاستەوخو کر.

پشتی ئەنجامدانا ڕیفراندومێ قوناغەکا دی ژ پەیوەندێن ئەمریکا - هەرێمێ دەستپێکر کو ئەوژی قوناغا نەمانا باوەریێ بوو چونکی کوردان هزرکر کو  ئەمریکا ئیدی ئەو هێزنیە کو پشتگرێدانێ پێ بکەن لەورا بەرپرسێن هەرێمێ گرنگی ب پەیوەندیێن ئەقلیمی دان و ئەڤێژی دەرفەتەکا مەزن بوو ڕووسیا چێکر کو هەرێما کوردستانێ ژی بێختە ناڤ ستراتیژیەتا جیوپولەتیکا خو.
 د نوکەدا ڕوسیا ب ڕێکا دبلوماسیێ و پرسێن وزێ و چەکی و دەخل و دانی پێکولان دکەت کو خو زێدەتر نزیک بکەت ژ هەرێما کوردستانێ و هەرێمێ بکەتە پشکەک ژ وێ هاوکێشەیێ ئەوا ڕوسیا بو دیزاین کری بو ڕوژهەلاتا ناڤین، بێگومان ئەڤە نەپ دلێ ئەمریکاییە لەورا ئەمریکا پلانا هاوکێشەکا دی یا دسەری دا هەمبەر قەوارا سیاسی یا هەرێما کوردستانێ.