گوھورینێن سیاسەتا دەرڤەیا سوریا و تورکیا پشتی عەردهەژێ!!

یاسەمین موحەمەد
پشتی روودانا هەر کارەساتەکا سروشتی، چەندین کارتێکرن دەردکەڤن، چ یێن گیانی وەک بریندار و قوربانیان هەروەسا تێکچوونا بارێ ئابوری یێ دەولەتێ وەک ژناڤچوونا ژێرخانا ئابوری و یا ئاڤاهیان و دەرکەفتنا دیاردەیا بێکاریێ.
هەروەسا کارتێکرنێن سیاسی ژی دەردکەڤن، ئەردهەژەکا ب هێزا ٧.٩ لدیف هەژمێرا رێختەر ل تورکیا و سوریا روودا، ب هەزاران قوربانی لێکەفتن، سەرەرای مانا ب هەزاران کەس ل بن کاڤلان دا.
بەلێ ئەو چ کارتێکرنێن سیاسینە، کو پشتی ئەردهەژی دیاربوون؟

دژایەتی دیاربوو دناڤبەرا سوریا و ئیسرائیلێ دا هەر ژ کەڤن وەرە ڤە، بەلێ پشتی ئەردهەژێ ئیسرائیل راگەهاند، کو دێ کۆمەکا هاریکاریان پێشکێشی سوریا کەت، بەلێ حکومەتا سوریا ئەڤ هاریکای رەتکرن . هەروەسا سەرۆکێ سوریێ بەشار ئەسەد کو د دۆرپێچەکا هەرێمی و ناڤدەولەتی دا دژیا، چەندین پەیوەندیێن تەلەفۆنی بۆ وی هاتن ژلایێ چەندین سەرۆک و پاشایێن عەرەب و بیانی، تێدا سەرساخی خواستن بۆ گەلێ سوریا و هاڤخەمیا خو دیارکرن و هاریکاری شاندن بۆ سوریا. ئەڤە دبیتە رێکخۆشکەر ژبۆی دووبارە دروستکرنا پەیوەندیان دگەل سوریا و جیرانێن وێی عەرەب و چێدبیت کو رژێما ئەسەد ئەڤێ کریزێ ئیستیغلال بکەت دبەرژەوەندییا خودا، ب هەلگرتنا سزایان لسەر حکومەتا وی ب مەرجێ دەربازکرنا هاریکاریان ژبۆی دەڤەرێن وێرانکری.
سەربارەت تورکیا کو هاڤدژ بوو دگەل یونانێ، هەروەسا ئەردۆغان بەری چەند رۆژان ژ عەردهەژێ گەفا شەری دکر دگەل یونانێ لێ پشتی ئەردهەژێ یونان رابوو ب پێشکێشکرنا هاریکاریان بۆ تورکیا .
ئەردۆغان کو دخواست دگەل ئەسەد کۆم ببیت، ئەڤ عەرد هەژە ب دەرفەتەکا باش دزانیت ژبۆی کۆمبوونێ، دیارترین پرسێن کۆمبونێ دێ پرسا شەرێ گروپێن کوردی بیت کو لسەر سنورێ تورکیانە کو وان ب گروپێن تیرۆریست وەسف دکەت، هەروەسا پرسا دووبارە ڤەگەراندنا پەنابەرێن سوری یە، کو ئەردۆغانی دڤێت ئەڤ پرسە ب دوماهیک بهێت بەرێ هەلبژارتنێن سەرۆکاتیێ.

هەتا لسەر ئاستێ ناڤدەولەتی، شەرێ روسیا و ئۆکرانیا بۆ دەمەکی هاتییە کێمکرن، هەروەسا ئەمریکا و چینی کو لڤێ دوماهیێ گەف ل ئێک و دوو دکرن پشتی فرینا بالۆنا سینی لسەر ئاسمانێ ئەمریکا، ڤان هەردوو وەڵاتان گەف و تۆهمەتێن خو کێمکرن وەک رێزگرتنەک ژبۆی قوربانیان .
ل دوماهیکی دێ ئەڤ عەردهەژە بیتە ئەگەرێ گوهۆرینان لسەر نەخشێ ڤان دوو وەڵاتان و دێ دەرفەتێ رەخسینیت ژبۆی دووبارە باشکرنا پەیوەندیان دناڤبەرا ڤان دوو وەڵاتان دا و دگەل وەڵاتێن دیتردا .