كه‌هره‌ب و ساخله‌میا ده‌روونی

د. عبدالباقي مایی
مرۆڤ ب ئازادیێ پێشدكه‌ڤیت و سه‌ردكه‌ڤیت و هه‌ست ب خوشی و به‌خته‌وه‌ریێ دكه‌ت. كه‌ساتیا ساخله‌م لسه‌ر سێ ستوینێن ده‌روونی ئاڤا دبیت:
١ـ  مرۆڤ ل سه‌ر بارودوخێن خوه‌ ئاگه‌هدار و شه‌هره‌زا بیت.
٢ـ  مرۆڤ د هه‌می بریاراندا به‌شدار بیت.
٣ـ  مرۆڤ هه‌ست ب واتا و تامێ بكه‌ت.

وه‌ره‌ داسه‌حكه‌ین ڤان هه‌رسێ ستوینێن ده‌روونی ل ده‌ف تاكێ مه‌ ل باژێرێ دهوكێ،كانێ ده‌ما كه‌هره‌ب دهێت و دچیت چ ب سه‌رێ مرۆڤی دهێت. تاكێ مه‌ ب شه‌ڤ ئو ب روژ ده‌ستێ وی یێ لسه‌ر دلێ وی كاكه‌نگی كه‌هره‌ب دێهێت ئو كه‌نگی دێ چیت، كائه‌و كه‌هره‌ب یا گشتیه‌ ئان یا جێنه‌رێته‌رێ یه “موه‌لیدێیه‌”‌، كا چ ژ ئامویرێن كه‌هره‌بێ ڤه‌مرینیت ئو كیژكان پێ بكه‌ت، دا“قاطع” نه‌هێته‌ خار…هتد. هه‌روه‌سا نه‌ چ خشتێن دیاركری هه‌نه‌ بو ده‌مێن چون و هاتناكه‌هره‌بێ ئو هه‌ر جاره‌كێكه‌هره‌با گشتی د چیت بكێمی٥ـ  ١٠ خوله‌ك ده‌رباز دبن، به‌ری كوكه‌هره‌با موه‌لیدێ دهێته‌ڤه‌.

وه‌ره‌ ڤان هه‌رسێ ستوینێن كه‌ساتیا ساخله‌م لسه‌ر ڤێ ره‌وشاهاتن و چونێن كه‌هره‌بێ ب پیڤین:

١ـ  ئاگه‌هداری و تێگه‌هه‌شتن: روژ ناچیت ٣ـ ٤جارانكه‌هره‌ب نه‌چیت و بهێته‌ ڤه‌. نه‌ كه‌س دزانیت بوچی هاتن و چونێن كه‌هره‌بێ بڤی ته‌رزی ده‌رباز دبن، ئو نه‌ كه‌س ئه‌گه‌ران دزانیت كا بوچی خشته‌كا دیاركری نینه‌ ژ ده‌مژمێر هنده‌ حه‌تا هنده‌ دێكه‌هره‌با گشتی چیت ئانهێت. مرۆڤ نه‌شێت چ پلانان دانیت ئو كه‌س تێناگه‌هیت بوچی هوسایه‌. ده‌ما كه‌هره‌با گشتی دچیت ده‌مه‌ك درێژ ده‌رباز دبیت خه‌لكل تارستانێ دمینیت حه‌تا خودانێ موه‌لیدێ دچیت كارێ وێ ده‌ستپێدكه‌ته‌ڤه‌، ئه‌و ژی خوه‌ گیرو دكه‌ت ژبه‌ركوبو وی كه‌سی مفایێ پاره‌ی تێدا هه‌یه،‌ چه‌ند كێمترموه‌لیدا وی كاربكه‌ت له‌وما هندی بشێتدێ گیرو كه‌ت. گه‌لو،  بوچی كه‌سه‌ك ڤێ گازندێ ژ خودانێ موه‌لیدێ نا كه‌ت؟!

٢ـ  به‌شداری دبریاراندا: كی ژ خه‌لكێدهوكێ به‌شداری ڤێ بریارێ بویه‌ كاكه‌هره‌ب ژ كیرێ دهیت؟ بچه‌ندێ دهێت؟ بوچی هوسا بیت؟ ئو سویچا كێیه‌؟ راسته‌ هه‌می دزانن ژ كه‌ره‌ه‌ما خودێ مه‌ حوكمه‌ته‌ك یا هه‌ی بناڤێ حوكمه‌تا هه‌رێما كوردستانێ، سه‌روك و وه‌زیر و به‌رپرسێن مه‌زن ناڤدارن، به‌لێ ما ئه‌و دزانن كو خه‌لك بڤی ته‌رزی رازی نینه‌؟ ئان ما ئه‌و به‌رپرس لسه‌ر ڤان بریاران ئاگه‌هدارن؟ ئایا بریارێن وان ب ده‌ستێوانه‌؟ ئه‌گه‌ر وه‌سا بیت پا ئه‌و هه‌ست ببه‌رسیا وان چاوان دهێت حه‌واندن ئو ئه‌و بوچی ڤێ بو خه‌لكی به‌حس ناكه‌ن؟نه‌خێر دیاره‌ بریارا وان نه‌ د ده‌ستێ واندایه‌ چنكو ده‌ما مرۆڤ د راگه‌هاندنێدا گوه ل ڤان به‌رپرسا دكه‌ت هه‌ر ئێكدكه‌ت بناسێن ئێكێ دی.

٣ـ  واتا ئو تام و خوشی:ئه‌رێ گه‌لو، كی لدهوكێ خوه‌شیێ ئان تامێ ئانواته‌یه‌كێ ژ ڤێ ره‌وشاهات و چویا كه‌هره‌بێ وه‌ردگریت؟! ما گه‌لو! ئه‌ڤه‌ نه‌ پلانه‌كاتێكدانا ساخله‌میا ده‌رونا مرۆڤانه‌؟!